لباس شیمیایی

لباس کار با مواد شیمیایی

لباس ضد شیمیایی

استفاده از لباس محافظ در محیط ها و شرایط هایی که خطر احتمالی و بالقوه ی ناشی از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خطرناک وجود دارد، لازم و ضروری می باشد. برخی از این شرایط عبارتند از :

• صنایع تولید و فن آوری مواد شیمیایی
• پاک سازی و دفع در سایت زباله های خطرناک
• تولید سموم دفع آفات جهت استفاده در کشاورزی
• حذف آزبست و سایر عملیات مربوط به ذرات
• در عملیات پاسخ اضطراری

در عملیات های پاسخ اضطراری Emergency Response استفاده از لباس محافظ با سطح ایمنی متفاوت در شرایط های گوناگون امری ضروری است.

بررسی سایت: در بررسی اولیه حادثه به دلیل عدم اطمینان از لباس هایی با بالاترین سطح حفاظت استفاده می شود.

نجات: در عملیات نجات و ورود به منطقه خطرناک باید نوعی لباس شیمیایی انتخاب گردد که علاوه بر ایمنی کامل ناجی، شرایط امداد و نجات قربانی در نظر گرفته شود.

کاهش نشت: جهت ورود به منطقه خطرناک برای جلوگیری از نشتی های احتمالی و یا کاهش میزان نشتی باید از لباس شیمیایی استفاده شود که علاوه بر تامین ایمنی ، مانع از انجام فعالیت وی نگردد.

پاکسازی نشت: باید ار نوعی لباس شیمیایی استفاده شود که با ایجاد محافظت کامل، افراد بتوانند اقدام به پاکسازی محیط نمایند.

فرآیند ضد عفونی: تمامی تجهیزات و افراد خارج شده از سایت باید توسط گروه دیگری که از لباس های محافظ با سطح ایمنی پایین تر مجهز شده اند، ضد عفونی گردد.

در اکثر مواقع تنها استفاده از لباس محافظ برای قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی کافی نمی باشد و درکنار آن باید با تجهیزات دیگری نیز مجهز شد. به گونه ای که استفاده از تمام آن ها به صورت همزمان سطح مناسبی از حفاظت را برای فرد فراهم نماید.

تجهیزات لازم برای محافظت کامل در برابر مواد شیمیایی عبارتند از:

• لباس شیمیایی به صورت یکسره یا بلوز و شلوار و یا روپوش به همراه دستکش ،  چکمه
• تجهیزات ایمنی تنفسی نظیر ماسک های کارتریج دار و تجهیزات تنفسی با سیلندر هوای فشرده
• محافظ برای سر
• محافظ برای چشم
• محافظ گوش
• دستکش و چکمه های اضافی

عواملی که در انتخاب اجزای تشکیل دهنده برای محافظت در برابر مواد شیمیایی باید در نظر گرفته شود عبارت است از:

• سازگاری تجهیزات با یکدیگر، استفاده از برخی تجهیزات ممکن است موجب اختلال در عملکرد دیگری گردد. به عنوان مثال تجهیزات SCBA  ممکن است قابل استفاده با برخی از لباس های شیمیایی نباشد.
• استفاده از اجزا ساده تر و کم تر بدون به خطر انداختن عملکرد و کاهش سطح ایمنی، استفاده ی تعداد زیاد تجهیزات منجر به ایجاد محدودیت های بشتر و کاهش راندمان کاری افراد می گردد، همجنین استفاده از برخی تجهیزات افراد را از استفاده از برخی دیگر تجهیزات بی نیاز می نماید. به عنوان مثال ماسک تمام صورت می تواند علاوه بر سیستم تنفسی از چشم و صورت نیز محافظت نماید.

لباس ضذ مواد شیمیایی

انواع لباس ضد مواد شیمیایی برا اساس سطح ایمنی

لباس محافظ شیمیایی بر اساس استاندارد EPA  به 4 سطح حفاظتی A، B، C، D تقسیم بندی می شود.

سطح A لباس محافظ بخار و گاز شیمیایی Vapor protective suit

مجهز به دستکش و چکمه های ایمنی مقاوم در برابر مواد شیمیایی بوده و نیاز به استفاده همزمان تجهیزات ایمنی تنفسی با سیلندر هوای فشرده می باشد و به صورت لباس یکپارچه یا Fully encapsulating suit عرضه می شود.

این نوع لباس بالاترین سطح ایمنی و حفاظت از تنفس، پوست، چشم و … را در برابر گاز ها و بخارات، مایعات و مواد جامد شیمیایی فراهم می نماید.

مناسب برای استفاده در محیط هایی است که در آن مواد شیمیایی شناسایی شده خطرات زیادی برای سیستم تنفسی ، پوست و چشم داشته و یا حتی منجر به سرطان می گردد و همچنین مناسب برای عملیات در منطقه ای محصور با تهویه ی ضعیف است.

در استفاده از لباس شیمیایی ضد گاز هیچ گونه تماس شیمیایی مجاز نمی باشد.

سطح B لباس شیمیایی محافظ در برابر پاشش مایع Liquid splash-protective suit

این نوع لباس از نظر تجهیزات مشابه سطح A بوده ولی کمی سطح حفاظتی آن پایین تر است و مناسب گاز و بخارات شیمیایی نمی باشد.

در مورد این نوع لباس باید در نظر داشت که تنها مناسب جهت تماس به صورت پاشش بوده و مناسب برای تماس مداوم با مایعات شیمیایی ، گازها و بخارات شیمیایی نمی باشد.

هرگز استفاده از نوار چسب برای عایق بندی درز ها و رابط های لباس، آن را قابل استفاده برای محیط هایی که بخار و گاز وجود دارد، نمی گرداند.

سطح C لباس محافظ شیمیایی Support Function Protective Garment

لباس محافظ شیمیایی به همراه ماسک تمام صورت و فیلتر تصفیه هوا، دستکش و چکمه مقاوم در برابر مواد شیمیایی، کلاه و … می تواند در مواردی استفاده شود که علاوه بر محافظت کم تر پوست نسبت به نوع A، نیاز به محافظت تنفسی کم تری نسبت به سطح A  نیز دارد.

در برابر پاشش مایعات مناسب بوده اما همچنان مناسب برای گاز ها و بخارات شیمیایی نمی باشد.

قابل استفاده در محیط هایی است که آلاینده های موجود در محیط توسط فیلتر ها پالایش شده و غلظت اکسیژن محیط پایین تر از 19.5% نمی باشد.

این نوع لباس برای استفاده در شرایط های غیر اضطراری و غیر قابل اشتعال و محیط هایی که خطرات شیمیایی آن ها به طور کامل شناسایی شده طراحی شده است.

مناسب جهت مجاورت با فرآیندهای شیمیایی، ضد عفونی کردن و تمییز کردن زباله های خطرناک و … است.

سطح D روپوش شیمیایی Coveralls

روپوش ها نوعی لباس شیمیایی هستند که از سطح ایمنی کمتری نسبت به سه سطح قبلی برخوردار می باشند. در کنار دیگر تجهیزات نظیر چکمه دستکش و تجهیزات ایمنی تنفسی ساده تر مناسب برای محیط هایی هستند که فعالیت افراد منجر به پاششف غوطه وری، استشاق یا تماس مستقیم با مواد شیمیایی خطرناک نمی گردد.

نوع تجهیزات مورد استفاده و سطح حفاظت با افزایش اطلاعات در مورد وضعیت شیمیایی و فرآیند های آن باید به صورت دوره ای ارزیابی گردد و در صورت نیاز ارتقا یابد.

لباس مخصوص صنایع شیمیایی

عوامل موثر در انتخاب نوع لباس شیمیایی و دیگر تجهیزات

خطرات شیمیایی Chemical Hazards

مواد شیمیایی می تواند خطرات گوناگونی نظیر سمی بودن، خورندگی، اشتعال پذیری، واکنش پذیری با اکسیژن و منجر شدن به کمبود اکسیژن تنفسی و … و یا ترکیبی از این خطرات را به همراه داشته باشد.

محیط فیزیکی Physical Environment

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی می تواند در هر جایی رخ دهد. محیط های صنعتی، بزرگ راه ها و حتی در مناظق مسکونی. فعالیت هایی نظیر دست زدن ورود، به فضاهای محصور و … همگی می تواند خطرات زیادی به هنگام مواجهه با مواد شیمیایی ایجاد نماید.

مدت زمان قرار گرفتن در معرض Duration of Exposure

در انتخاب نوع لباس بر اساس مدت زمان قرار گرفتن باید فرض را بر بدترین حالت گذاشت که سطح ایمنی بالاتری در نظر گرفته شود.

لباس محافظ و تجهیزات موجود Protective Clothing or Equipment Available

بهترین حالت این است که مجموعه ای از لباس ها و تجهیزات مختلف در دسترس کارگران قرار گیرد تا در صورت نیاز بتوانند مطابق با دستورالعمل ها از تجهیزات مورد نیاز استفاده نمایند. محدودیت در تجهیزات ممکن است منجر به عدم امکان کنترل به هنگام مواجهه با طیف وسیعی از مواد شیمیایی گردد. لذا کارفرما موظف به انتخاب تجهیزات و لباس های شیمیایی است که اولا بایکدیگر سازگار باشند و در ثانی بتوانند محافظت مناسبی در برابر تمامی خطرات احتمالی ناشی از مواد شیمیایی را فراهم نمایند.

لباس کار با مواد شیمیایی و تجهیزات حفاظت تنفسی

جهت حفاظت کامل در برابر مواد شیمیایی علاوه بر حفاظت بدن، حفاظت از سیستم تنفسی افراد نیز باید در نظر گرفته شود.

• لباس سطح A به صورت Fully encapsulating suits شامل یک لباس یک تیکه با چکمه و دستکش بوده که در آن محفظه ای برای قرار دادن دستگاه تنفسی در نظر گرفته شده است و در برابر انواع گاز، بخار، پاشش و ذرات شیمیایی محافظ مناسبی است.
• لباس سطح B معمولا به صورت Non encapsulating suit بوده که سیستم SCAB  در داخل یا خارج از آن پیکربندی می شود.
• لباس سطح C، سیستم های تنفسی کارتریج دار در خارج از لباس استفاده می شود.

لباس شیمیایی و مواد خورنده

عمر مفید لباس مقاوم شیمیایی

عمر مفید لباس به میزان هزینه، قابلیت استفاده مجدد، ریسک ناشی از ضد عفونی و … بستگی دارد. به عنوان مثال برخی لباس ها به صورت یکبار مصرف طراحی شده اند، نظیر لباس یکبار مصرف Tyvek که به صورت یکسvه برای محافظت در برابر پاشش مایع شیمیایی کاربرد دارد.

لباس های محافظ به دو صورت زیر لیبل زده می شوند:

• قابلیت استفاده مجدد، امکان پوشش چند باره
• یکبار مصرف قابل استفاده تنها برای یک بار

لباس یکبار مصرف معمولا سبک وزن بوده و از قیمت پایین تری برخوردار می باشد. لباس کار با مواد شیمیایی با قابلیت استفاده مجدد، به لحاظ قیمتی بالاتر است. در استفاده از این نوع لباس باید اطمینان حاصل نمود که با هر بار استفادهt لباس همچنان از سطح ایمنی کافی در مواجهه با مواد شیمیایی برخوردار است.

جنس لباس مخصوص شیمیایی

به طور ایده آل لباس شیمیایی باید از ماده ای نفوذ ناپذیر و تخریب نشدنی باشد. اما باید این نکته را توجه نمود که هیچ ماده ای در برابر کلیه مواد شیمیایی و یا ترکیبی از چند ماده ی شیمیایی محافظت ایجاد نمی کند و همچنین هیچ ماده ای سدی در برابر مواجهه طولانی مدت با مواد شیمیایی نیست.

نفوذ در لباس شیمیایی به فرایندی گفته می شود که در آن ماده ی شیمیایی به صورت مولکولی در یک ماده حل شده و یا از طریق آن حرکت کند، نفوذ در لباس دارای شواهد قابل نمی باشد.

نفوذ در لباس همچنین عبارت است از حرکت و عبور مواد شیمیایی از طریق زیپ، درز و یا نقص موجود در لباس

تخریب: شامل تغییرات فیزیکی در نتیجه قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی می باشد. رایج ترین نوع تخریب تغییر رنگ، تورم، از دست دادن قدرت کشسانی و انسجام، خراب شدن و … است.

خرید لباس محافظ شیمیایی

در انتخاب لباس باید تصمیم گرفت که کدام نوع از لباس محافظ در برابر گاز و بخارات ، لباس محافظ در برابر پاشش و یا لباس محافظ در برابر ذرات مناسب برای شرایط و محیط کاری افراد می باشد.

لباس ضد گاز در برابر پاشش مایعات و ذرات شیمیایی نیز قابل استفاده بوده ، لباس شیمیایی پاشش مایعات قابل استفاده به عنوان لباس محافظ در برابر ذرات نیز می باشد.

بعد از انتخاب نوع لباس، قبل از قرار گرفتن در شرایط اضطرار باید از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل نمود.

لباس محافظ سطح A به صورت Encapsulating عرضه می گردد، اما وجود درز یا بسته نشدن مناسب عملکرد آن را تضعیف می نماید، که می توان با انجام سری آزمایشات مربوط به نشت عملکرد آن را ارزیابی نمود.

لباس ایمنی محافظ شیمیایی

در مورد لباس مقاوم در برابر پاشش مواد شیمیایی، اقلام در صورت نیاز به جایگزینی باید به صورت جداگانه تهیه شده و از عملکرد و انطباق آن با لباس اطمینان داشت.

اطلاعات ارائه شده و راهنمای فنی توسط  کارخانه سازنده لباس باید به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد. نام ماده شیمیایی، مدت زمان عدم نفوذ ناپذیری، میزان نفوذ، استاندارد های لازم و … همگی مواردی هستند که باید بررسی شوند.

راهنمای فنی لباس باید شامل تمام ویژگی های لباس، محدودیت های استفاده و نحوه ی استفاده از آن باشد. همچنین این اطلاعات باید شامل چگونگی پوشش و خارج کردن از تن، بازرسی و نحوه ی نگهداری کردن، امکان و نحوه ی ضد عفونی و استفاده مجدد باشد.

کاربر نهایی در استفاده از لباس شیمیایی و دیگر لوازم ایمنی باید تمام اقدامات لازم را انجام دهد و از عملکرد صحیح آن ها اطمینان حاصل نماید. مواقع اضطراری زمان مناسبی برای کشف ناسازگاری و مشکلات نیست.

بازرسی دوره ای، نگهداری در شرایط مناسب ،در دسترس بودن تجهیزات و … بهترین راه برای مقابله با خطرات شیمیایی و پاسخ به شرایط اضطراری می باشد.

به هنگام استفاده از لباس کار شیمیایی باید موارد زیر در نظر گرفته شود.

• مواد شیمیایی مورد استفاده
• وضعیت مواد شیمیایی به عنوان مثال مواد شیمیایی به صورت گاز یا بخار خطرناک تر می باشد.
• قسمتی از بدن که ممکن است در معرض تماس قرار گیرد
• میزان و نوع محدودیت های فرد استفاده کننده از لباس

لباس شیمیایی ضد گاز ، لباس یکسره شیمیایی، لباس دو تیکه شیمیایی، انواع لباس ضد اسید، بارانی ضد اسید و … همگی از انواع لباس شیمیایی فروشگاه آرکو بوده که از بهترین برند های خارجی و ایرانی موجود در بازار انتخاب شده اند.

با مراجعه به توضیحات تکمیلی محصولات می توانید از جزییات و مشخصات فنی آن ها اطلاع کسب نمایید. همچنین همکاران ما در مجموعه تولیدی و فروشگاهی آرکو آماده ارائه ی مشاوره تخصصی و کمک به شما عزیزان برای یافتن گزینه ی مناسب می باشند.

مشاهده ویدیو در یوتیوب

Related To: Chemical Protective Clothing